Bu yazının orjinalı Ekonomist-Girişim dergisinde yayınlanmıştır.
“Yaşamda doğumdan ve ölümden başka herşey sorgulanabilir ve yeniden tasarlanabilir” diyordum; ta ki SENS Araştırma Enstitüsü`nden Dr. Aubrey de Grey ile NASA Ames Araştırma merkezinde Singularity Üniversitesi’nde tanışıncaya kadar. Dr. Grey ölümsüzlüğe ya da teknik ismi ile yaşam süresini uzatmak konusundaki araştırmalara kendini adayan bir isim. Kendisi ile tanışınca yaşamın anlamı, böyle bir teknolojinin kimlerin erişiminde olacağı, dünya nüfusuna olan etkisi soruları ilk aklımıza gelen sorular oldu. Ancak geçen haftalarda Google, Time dergisine kapak olan aynı alanda çalışacak şirketi Calico’yu tanıtınca artık bu konudaki çalışmalar iş dünyasının da gündemine oturdu.
Silikon vadisinin yükselen alanı: Bioteknoloji
Bioteknoloji son yılların en çok yatırım alan alanlarından biri. 23andme Anne Wojcicki tarafından kurulan DNA testi ile sağlık, karakter, aile ve soy analizi yapan bir şirket. 99 dolar’a aldığınız ve çok basit bir şekilde tükürük örneğini göndererek yaptığınız test sonuçlarını okumak insanı çok şaşırtıyor. Ben de bir ay önce yaptırdığım testte belirli bir yüzde ile birçok alanda, gerek sağlık gerekse soy analizlerini okurken bütün bu bilgilerin nasıl kullanılabileceğini düşünmeden edemedim. Bu bilgilerin güvenilirliği bugün vadide en çok konuşulan konulardan biri. Özellikle sağlık sigortası şirketlerinin bu bilgilere göre insanlara poliçe verme olasılığı en basit kötü senaryolardan biri.
Tabii ki bütün bu çalışmaların önemli faydaları da var. Singularity Üniversitesi GSP13 projelerinden biri olan MirOculus projesi ile arkadaşlarımız genetik analizde MicroRNA’ler ile erken kanser teşhisi yapmak yolunda önemli adımlar attılar.
Türkiye’de bu konular henüz popüler alanlar arasına girmedi. Ancak bunun çok uzun sürmemesi ve bu alandaki inovasyonların ağırlıklı olarak gelişmekte olan ülkelerden gelmesi bekleniyor.
Dr. Aubrey de Grey, SENS Araştırma Enstitüsü
Fotograf Hakları: Badger Online
Ölümsüzlük mümkün mü?
Aslında neden ölümsüzlük konusunda araştırmalar yapılıyor sorularına, Google’dan Larry Page de, Dr. Aubrey de Grey ile aynı cevabı veriyor: “Bütün dünya kanserin çaresini bulmaya çalışıyor ve bunun çok çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Halbuki kanserin çaresi bulunsa bile ortalama ömre sadece üç yıl ekleyebiliriz. Olaya daha farklı bir pencereden bakınca aslında kanseri çözmenin çok büyük bir olay olmadığını ömrü bundan daha uzun nasıl uzatabileceğimize bakmamız gerekiyor,” diyor.
Calico işte bu hedeflerle 15-20 yıl içerisinde yaşlanmayı durdurarak, ölüme çare bulmayı amaçlıyor. Peter Thiel Vakfı tarafından fonlanan SENS Araştırma Enstitüsü`nün baş araştırmacısı Dr. Aubrey de Grey’de aynı tarihleri veriyor araştırmalarının sonlanması için.
Ölümsüzlüğün olduğu bir dünya
Tabii ki bu konu birçok tartışmayı da beraberinde getirdi. En başta bu teknolojilerin herkesin erişiminde olup olmayacağı, zengin bir sınıfın daha uzun yaşadığı bir toplum dengesi oluşturup oluşturmayacağı herkesin ilk sorduğu soru.
Benim de Dr. Grey’e sorduğum hayatın anlamlılığının yitip yitmeyeceği veya değişeceği kaygısına ise Dr. Grey “Hayatın anlamı sonlu olmasından gelmiyor,” diyerek kısa bir cevap verdi.
En önemli katkısının ise özellikle Avrupa’daki “yaşlanan nüfus” nedeni ile oluşan tüm problemlerin çözecek olması. Bugün devletler yaşlanan nüfus nedeni ile gerek sağlık harcamaları gerekse iş gücü kayıpları nedeni ile önemli tehlikelerle karşı karşıya kalıyorlar.
Artık Google’un ilk kez farklı bir alana girerek Calico markası ile başlattığı bu çalışmalardan sonra genetik konusunun daha çok popülerleşmesini ve birçok şirketin bu alana girmesini bekleniyor.